لغزش Relapse

بسياري از مردم تصور مي كنند مفهوم بهبودي فقط مصرف نكردن مواد مخدر است آنها لغزش را نشانه شكست كامل وپرهيز به مدت طولاني را علامت موفقيت كامل مي دانند اما تجربه ما كه برنامه بهبودي معتادان گمنام را دنبال مي كنيم نشان داده است كه مسئله به اين سادگي نيست. گاه لغزش براي عضوي كه قدري با  انجمن ما مربوط شده است مي تواند چنان تجربه تكان دهنده اي باشدكه با وجود پرهيز دراز مدت هنوز در اثر ناصادقي و خودفريبي قادر نيستند از بهبودي كامل و پذيرش اجتماعي بهره مند شوند(NAص98)

در معتادان گمنام لغزش به معني مصرف كردن مجدد در زمان پاكي،هر نوع ماده اعتيادآور اعم از مخدر و محرك كه تغيير در احساسات،افكارو رفتار و معنويات فرد به وجود آورد.در نتيجه لغزش، اعتماد به نفس فرد كاهش يافته، فرد احساس شكست و نااميدي مي نمايد و اين موضوع مي تواند باعث گردد وي براي هميشه از برنامه بهبودي فردي فاصله گرفته وبه سمت عاقبت نافرجامي برود.

لغزش و هم وابستگي Relaps & Codependency :

قبل از اينكه به رابطه لغزش و هم وابستگي بپردازيم،لازم است كه با خود هم وابستگي و خانواده هم وابسته و نا هنجاري هاي تأثيرگذار بر روند بهبودي يك فردآشنا گرديم.در اين علم هم وابستگي داراي تعاريف بسيار متعددي است كه در اين پكيج وبا توجه به جايگاه مطالهع كنندگان ساده ترين و كاربرديترين آنها را بيان مي نمايم.

الف) هم وابستگي رابطه بيمارگونه ايي است كه در اين رابطه دو طرف، محتاج ونيازمند به طرف مقابل هستند و تلاش مي كنند از نياز ديگري در جهت تأمين نياز خود سوء استفاده نمايند و ريشه اين نوع رابطه در ترسهاي طرفين مي باشد.

ب) حالتي چند وجهي است ( جسمي،فكري،رواني،معنوي) كه از طريق هرنوع رنج و آشفتگي كه همراه يا ناشي از تمركز برنيازها و رفتار ديگران است، آشكار مي گردد. ممكن است ملايم و شديد باشد و اكثر مردم دچار آن باشند. هم وابستگي مي تواند تظاهر بسياري از بيماري هاي جسمي، روان شناختي و معنوي بوده با آنها باشد ويا آنها را تشديد كند.

از زماني كه مسئوليت زندگي و خوشبختي خود را به عهده شخصيت كاذب( خود دروغين) و ديگران واگذار مي كنيم هم وابستگي نيز رشد كرده و كسترش مي كند. قابل درمان است و بهبودي از آن امكان پذير است( وايت فيلد)

با توجه به تعاريف فوق و همچنين ساير تعاريفي كه در اين مقوله وجود دارد مي توان نتيجه گيري كرد كه تعداد زيادي از افراد جامعه در گروه افراد هم وابسته قرار مي گيرند كه از مهمترين اين افراد به خانواده يك فرد معتاد مي توان اشاره كرد.و يكي از بزرگترين اشتباهاتي كه در فرآيند بهبودي يك معتاد رخ مي دهد سطح توقع بالاي فرد از خانواده اش مي باشد در حاليكه اعضاء خانواده بايد بيشتر تمركز خود را بر روي بهبودي فردي خود بگذارند تا بتوانند نتيجه بهتري بگيرند و معتاداني در مسير بازتواني وبهبودي از موفقيت برخوردار مي شوند كه خانواده خود را تشويق به حضور در جلسات گروه خانواده نمايند و خانواده خود را نيز به عنوان يك بيمار درحال بهبودي بپذيرند.ودر حليكه خود رامسئول بهبودي خويش مي داند سطح توقعات را از خانواده تا حد امكان به پايين ترين سطح برساند.

لغزش و بيماری‌های همراه:

 به بيماري هاي جسمي يا اختلالات رواني گفته مي شود كه در يك فرد وابسته به مصرف مواد مخدر در هر مقطع از مراحل بيماري قابل تشخيص است.

1)بيماري همراه بسيار شايع است هم در معتادان اجتماع و هم بيشتر در مراجعه كنندگان مراكز درمان اعتياد.

2) اين مشكلات در ميان زنان معتاد بسيار شايع تر است.

3) در طول زندگي اين شيوع به شدت تغييرميكند.

4) به نظر ميرسدكه شيوع اين همراهي در حال افزايش است.

ارتباط اعتياد – بيماري هاي همراه

درگروهي از معتادين به نظرمي رسدكه دچار شدن فرد به مصرف مواد مخدر باعث بروز بيماري هاي رواني مي شود ودر گروهي نيز به نظر مي رسد عامل بيماري هاي رواني باعث اعتياد در فرد مي شود ودر هر گروه امكان دارد علل گرايش به سوء مصرف مواد و بيماري هاي رواني عامل يكسان داشته باشد ويا اينكه هر كدام با علل متفاوت به وجود آمده باشند.قابل توجه اينكه علل موثر در ايجاد اختلالات رواني همراه اعتياد مانند حمايتهاي خانوادگي،مشكلات اقتصادي، مسائل حقوقي و ... در آن موثر هستند. در كل توجه به نكات ذيل بسيار مهم و حايز اهميت مي باشد.

يك ارتباط پيچيده بين اعتياد و بيماري هاي همراه وجود دارد.

هربيمار بدون توجه به ظاهر خود براي بيماريهاي همراه(جسمي،رواني،فكري)ارزيابي شود.

با توجه به ماهيت روحاني بيماري اعتياد جهت درمان و توقف بيماريهاي همراه به روش درماني برنامه هاي 12 قدمي توجه خاص صورت پذيرد.

 مي توان از ترتيب زماني بر اي تشخيص اوليه يا ثانويه بودن بيماري همراه سود جست.

بيماري همراه اوليه:

زودترشروع مي شود و بازگشت آن به بيماري همراه ارتباط ندارد.

بيماري همراه ثانويه:

ديرتر شروع مي شود و معمولاً به دنبال مشكلات در بيماري اوليه،بيماري ثانويه بازگشت مي كند.

اگرعلايم بيماري رواني در 4 هفته (28 روز) بعد از ترك بر طرف شودجزو بيماريهاي ايجاد شده به علت مصرف محسوب مي گردد.

انواع بيماريهاي ايجاد شده در اثر مصرف مواد مخدر شامل:

اختلالات خلقي،اختلالات جنون،اختلالات اضطرابي،اختلالات جنسي، اختلالات خواب،دليريوم،دمانس دايم،فراموشي دائم،توهم زايي كه باعث اختلالات درك مي شود.